Μετά την αρχική επιπέδωση της καμπύλης, σειρά έχει η σταδιακή αποκλιμάκωση των μέτρων. Όπως έχει επισημανθεί αυτή θα πρέπει είναι σταδιακή και στοχευμένη. Πιθανώς να είναι και δυσκολότερη από την επιβολή του αρχικού lockdown, καθότι τα οριζόντια και καθολικά μέτρα εφαρμόζονται ευκολότερα απ'ότι μέτρα που θα πρέπει να εξειδικεύονται ανάλογα με την χωροχρονική εξέλιξη της πανδημίας.
Όπως ήταν λογικό και πλέον επιβεβαιώνεται και από έρευνες, τα περισσότερα κρούσματα εντοπίζονται σε κλειστούς χώρους όπου είτε συνωστίζεται κόσμος (νοσοκομεία, αεροπλάνα, ΜΜΜ εστιατόρια..κ.α.) είτε παραμένουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα (κλασσικό παράδειγμα τα σπίτια μας φυσικά).
Η αποκλιμάκωση των μέτρων λοιπόν θα πρέπει να κινείται με γνώμονα την ελαχιστοποίηση του συνωστισμού σε κλειστούς χώρους αλλά και την προστασία ευπαθών ομάδων. Μαθαίνουμε ότι στην Ευρώπη μεγάλος αριθμός θυμάτων εντοπίζεται στα γηροκομεία. Ευτυχώς στην Ελλάδα (150/100.000 πληθυσμού) ο αριθμός κρεβατιών γηροκομείων είναι πολύ χαμηλότερος απ'ότι στην Κεντρ. Ευρώπη (860/100.000).
Αυτός ο μέχρι τώρα προστατευτικός παράγοντας, μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ αν η αποκλιμάκωση γίνει ανοργάνωτα και επιτρέψει την διασπορά της νόσου από τα εγγόνια και τα εργαζόμενα μέλη κάθε οικογένειας στους παππούδες και τις γιαγιάδες μας.
Η επαναλειτουργία των σχολείων πχ, θα είναι ένα περιττό ρίσκο, με πρακτικά κύριο σκοπό την δυνατότητα να μπορούν να εργάζονται οι γονείς σε εργασίες που δεν είναι απαραίτητες για την εξασφάλιση των βασικών (διατροφή, περίθαλψη, ενέργεια) που χρειάζεται μια κοινωνία. Έχει υπογραμμιστεί πολλάκις, ότι το να μην μετατραπεί η οικονομική ύφεση σε κοινωνική κρίση είναι κατά βάση πολιτική απόφαση.
Σε πρόσφατη συνέντευξη, ο Πρωθυπουργός ανέφερε ότι εξετάζεται η σύσταση να μετεγκατασταθούν στην επαρχία όσοι ηλικιωμένοι έχουν τη σχετική δυνατότητα. Έχει επισημανθεί και σε προηγούμενες αναρτήσεις η αξία της αποκέντρωσης. Είναι απαραίτητο να γίνει οργανωμένα αλλά και να συνδυαστεί με σημαντική ενίσχυση των περιφερειακών δομών υγείας. Κάτι που δυστυχώς δεν πραγματοποιείται έως τώρα.
Η χαλάρωση των μέτρων απαιτεί επίσης σημαντική αύξηση της δυνατότητας ελέγχου πιθανών νοσούντων, συμπτωματικών αλλά και ασυμπτωματικών. Το "test-test-test" είναι καίριο στη φάση αποκλιμάκωσης.
Παράλληλα θα πρέπει να περιοριστεί το φαινόμενο οι υγειονομικές δομές να μετατρέπονται σε κέντρα διασποράς της νόσου αλλά και ταυτόχρονα κάποια νοσοκομεία να ανακτήσουν την δυνατότητα λειτουργίας εξωτερικών ιατρείων ώστε να υπάρχει καλύτερη διαχείριση των ασθενών με χρόνια νοσήματα.
Θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η δημιουργία υπαίθριων ιατρικών δομών. Γενικότερα, η δημιουργία υπαίθριων δομών θα μπορούσε να εξεταστεί και για άλλους τομείς της οικονομίας/κοινωνίας όπου είναι αυτό εφικτό (πχ η ιδέα των υπαίθριων σχολείων πλέον δεν φαντάζει και τόσο ουτοπική)
Κανονικότητα και Πανδημία
Θα είναι πολύ δύσκολο οι ζωές μας να επιστρέψουν άμεσα στην πρότερη "κανονικότητα". Λογικά το βραχυ/μεσοπρόθεσμο μέλλον θα είναι ένα μείγμα των εξής χαρακτηριστικών:
α. Προσπάθεια για μια επιστροφή στην κανονικότητα. Όσο πιο βιαστικά και ανοργάνωτα γίνει αυτή, τόσο ανεβαίνει το ρίσκο να θρηνήσουμε σημαντικό αριθμό θυμάτων, ιδιαίτερα αν επιτρέψουμε την μαζική εισροή τουριστών.
Η κλίμακα μεγέθους με την οποία θα πρέπει να συγκρίνεται η χώρα μας είναι τα θύματα που είχαμε έως τώρα και όχι τα δεκάδες χιλιάδες που προκάλεσαν οι απάνθρωπες στρατηγικές της Δυτικής Ευρώπης.
β. Ενίσχυση ανέργων/οικονομικά ασθενέστερων με επιδόματα. Με βάση την αλληλεγγύη που βλέπουμε να δείχνουν και πάλι οι ισχυρότερες οικονομικά χώρες, αυτό πιθανώς θα οδηγήσει σύντομα στην επιβολή αυστηρών μέτρων λιτότητας. Πιθανότατα το σενάριο εθνικού νομίσματος θα έρθει και πάλι στο προσκήνιο ως μια πιο βιώσιμη εναλλακτική.
Αποκεντρωθείτε:
Εδώ λοιπόν επανερχόμαστε στην προσφιλή θέση του γραφόντος περί αποκέντρωσης. Όχι μόνο για τις ευάλωτες ομάδες αλλά και για τους εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους που δημιουργούνται, καθώς και για όποιον επιθυμεί μια πιο ανθρώπινη ζωή.
Συνολικά η χώρα μας είναι σχετικά αραιοκατοικημένη:
Όμως λόγω της εντονότατης αστυφιλίας βρίσκεται στην κορυφή της Ευρώπης στην πυκνότητα/συγκέντρωση πληθυσμού στα αστικά κέντρα.
Η αποκέντρωση ήταν και προ κορωνοϊού, εφικτή αλλά και απαραίτητη στη χώρα μας. Εν καιρώ πανδημίας είναι ακόμα σημαντικότερη.
Τα οφέλη της αποκέντρωσης είναι πολλαπλά:
1. Μειώνεται ο εντονότατος συνωστισμός που έχουμε στα αστικά κέντρα, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο μετάδοσης της νόσου.
2. Οι συνθήκες διαβίωσης επιτρέπουν μια πιο ανθρώπινη ζωή, ακόμα περισσότερο σε καιρό πανδημίας.
3. Επιτρέπει μεγαλύτερες δυνατότητες αυτάρκειας σε ατομικό/κοινοτικό επίπεδο. Μειώνεται η εξάρτηση από τα επιδόματα.
4. Αυξάνεται συνολικά και η αυτάρκεια της χώρας και αναλογικά μειώνεται η εξάρτηση από τα δάνεια λιτότητας της ΕΕ.
Όπως ήταν λογικό και πλέον επιβεβαιώνεται και από έρευνες, τα περισσότερα κρούσματα εντοπίζονται σε κλειστούς χώρους όπου είτε συνωστίζεται κόσμος (νοσοκομεία, αεροπλάνα, ΜΜΜ εστιατόρια..κ.α.) είτε παραμένουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα (κλασσικό παράδειγμα τα σπίτια μας φυσικά).
Η αποκλιμάκωση των μέτρων λοιπόν θα πρέπει να κινείται με γνώμονα την ελαχιστοποίηση του συνωστισμού σε κλειστούς χώρους αλλά και την προστασία ευπαθών ομάδων. Μαθαίνουμε ότι στην Ευρώπη μεγάλος αριθμός θυμάτων εντοπίζεται στα γηροκομεία. Ευτυχώς στην Ελλάδα (150/100.000 πληθυσμού) ο αριθμός κρεβατιών γηροκομείων είναι πολύ χαμηλότερος απ'ότι στην Κεντρ. Ευρώπη (860/100.000).
Κρεβάτια Γηροκομείων σε Βόρεια Ευρώπη/ ΕΕ και ΝΑ Ευρώπη. Η Ελλάδα αριθμεί περί τα 150 κρεβάτια ανά 100.000 άτομα. |
Αυτός ο μέχρι τώρα προστατευτικός παράγοντας, μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ αν η αποκλιμάκωση γίνει ανοργάνωτα και επιτρέψει την διασπορά της νόσου από τα εγγόνια και τα εργαζόμενα μέλη κάθε οικογένειας στους παππούδες και τις γιαγιάδες μας.
Η επαναλειτουργία των σχολείων πχ, θα είναι ένα περιττό ρίσκο, με πρακτικά κύριο σκοπό την δυνατότητα να μπορούν να εργάζονται οι γονείς σε εργασίες που δεν είναι απαραίτητες για την εξασφάλιση των βασικών (διατροφή, περίθαλψη, ενέργεια) που χρειάζεται μια κοινωνία. Έχει υπογραμμιστεί πολλάκις, ότι το να μην μετατραπεί η οικονομική ύφεση σε κοινωνική κρίση είναι κατά βάση πολιτική απόφαση.
Σε πρόσφατη συνέντευξη, ο Πρωθυπουργός ανέφερε ότι εξετάζεται η σύσταση να μετεγκατασταθούν στην επαρχία όσοι ηλικιωμένοι έχουν τη σχετική δυνατότητα. Έχει επισημανθεί και σε προηγούμενες αναρτήσεις η αξία της αποκέντρωσης. Είναι απαραίτητο να γίνει οργανωμένα αλλά και να συνδυαστεί με σημαντική ενίσχυση των περιφερειακών δομών υγείας. Κάτι που δυστυχώς δεν πραγματοποιείται έως τώρα.
Η χαλάρωση των μέτρων απαιτεί επίσης σημαντική αύξηση της δυνατότητας ελέγχου πιθανών νοσούντων, συμπτωματικών αλλά και ασυμπτωματικών. Το "test-test-test" είναι καίριο στη φάση αποκλιμάκωσης.
Παράλληλα θα πρέπει να περιοριστεί το φαινόμενο οι υγειονομικές δομές να μετατρέπονται σε κέντρα διασποράς της νόσου αλλά και ταυτόχρονα κάποια νοσοκομεία να ανακτήσουν την δυνατότητα λειτουργίας εξωτερικών ιατρείων ώστε να υπάρχει καλύτερη διαχείριση των ασθενών με χρόνια νοσήματα.
Θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η δημιουργία υπαίθριων ιατρικών δομών. Γενικότερα, η δημιουργία υπαίθριων δομών θα μπορούσε να εξεταστεί και για άλλους τομείς της οικονομίας/κοινωνίας όπου είναι αυτό εφικτό (πχ η ιδέα των υπαίθριων σχολείων πλέον δεν φαντάζει και τόσο ουτοπική)
Κανονικότητα και Πανδημία
Θα είναι πολύ δύσκολο οι ζωές μας να επιστρέψουν άμεσα στην πρότερη "κανονικότητα". Λογικά το βραχυ/μεσοπρόθεσμο μέλλον θα είναι ένα μείγμα των εξής χαρακτηριστικών:
α. Προσπάθεια για μια επιστροφή στην κανονικότητα. Όσο πιο βιαστικά και ανοργάνωτα γίνει αυτή, τόσο ανεβαίνει το ρίσκο να θρηνήσουμε σημαντικό αριθμό θυμάτων, ιδιαίτερα αν επιτρέψουμε την μαζική εισροή τουριστών.
Η κλίμακα μεγέθους με την οποία θα πρέπει να συγκρίνεται η χώρα μας είναι τα θύματα που είχαμε έως τώρα και όχι τα δεκάδες χιλιάδες που προκάλεσαν οι απάνθρωπες στρατηγικές της Δυτικής Ευρώπης.
β. Ενίσχυση ανέργων/οικονομικά ασθενέστερων με επιδόματα. Με βάση την αλληλεγγύη που βλέπουμε να δείχνουν και πάλι οι ισχυρότερες οικονομικά χώρες, αυτό πιθανώς θα οδηγήσει σύντομα στην επιβολή αυστηρών μέτρων λιτότητας. Πιθανότατα το σενάριο εθνικού νομίσματος θα έρθει και πάλι στο προσκήνιο ως μια πιο βιώσιμη εναλλακτική.
Αποκεντρωθείτε:
Εδώ λοιπόν επανερχόμαστε στην προσφιλή θέση του γραφόντος περί αποκέντρωσης. Όχι μόνο για τις ευάλωτες ομάδες αλλά και για τους εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους που δημιουργούνται, καθώς και για όποιον επιθυμεί μια πιο ανθρώπινη ζωή.
Συνολικά η χώρα μας είναι σχετικά αραιοκατοικημένη:
Ελλάδα 81 κάτοικοι/τετρ. χιλιόμετρο |
Πυκνότητα πληθυσμού πόλεων ΕΕ/ δήμων Ελλάδας |
Τα οφέλη της αποκέντρωσης είναι πολλαπλά:
1. Μειώνεται ο εντονότατος συνωστισμός που έχουμε στα αστικά κέντρα, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο μετάδοσης της νόσου.
2. Οι συνθήκες διαβίωσης επιτρέπουν μια πιο ανθρώπινη ζωή, ακόμα περισσότερο σε καιρό πανδημίας.
3. Επιτρέπει μεγαλύτερες δυνατότητες αυτάρκειας σε ατομικό/κοινοτικό επίπεδο. Μειώνεται η εξάρτηση από τα επιδόματα.
4. Αυξάνεται συνολικά και η αυτάρκεια της χώρας και αναλογικά μειώνεται η εξάρτηση από τα δάνεια λιτότητας της ΕΕ.